Khi bắt đầu thành lập doanh nghiệp, nhiều chủ công ty băn khoăn: “Liệu mở công ty có bắt buộc phải có nhân viên không?”. Câu trả lời không đơn giản là có hoặc không, mà phụ thuộc vào loại hình doanh nghiệp, quy mô hoạt động và ngành nghề kinh doanh. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các trường hợp cụ thể và đưa ra lời khuyên hữu ích cho doanh nhân khởi nghiệp.
Nếu bạn đang cần tư vấn pháp lý về thủ tục thành lập doanh nghiệp, có thể tham khảo dịch vụ thành lập công ty trọn gói tại LawFirm.vn.
1. Theo Pháp Luật, Mở Công Ty Có Bắt Buộc Thuê Nhân Viên Không?
1.1. Quy Định Pháp Luật Việt Nam
Theo Luật Doanh nghiệp 2020, không có quy định bắt buộc công ty phải có nhân viên khi thành lập. Bạn hoàn toàn có thể:
- Tự làm chủ kiêm luôn tất cả công việc
- Thuê dịch vụ ngoài (kế toán, pháp lý) thay vì tuyển nhân viên chính thức
- Sử dụng lao động thời vụ khi cần thiết
Tuy nhiên, một số ngành nghề đặc thù (như dịch vụ bảo vệ, vệ sinh công nghiệp) có thể yêu cầu tối thiểu số lượng nhân sự để được cấp phép.
1.2. Các Vị Trí Quan Trọng Cần Cân Nhắc
Dù không bắt buộc, nhưng hầu hết công ty cần có:
- Người đại diện pháp luật (Giám đốc/Chủ tịch)
- Kế toán (có thể thuê ngoài)
- Nhân sự phụ trách chuyên môn (tùy ngành)
2. Khi Nào Nên Tuyển Nhân Viên Khi Mở Công Ty?
2.1. Trường Hợp Cần Thuê Nhân Viên Ngay
Bạn nên tuyển dụng khi:
- Kinh doanh đòi hỏi chuyên môn cao (công ty IT, thiết kế, tư vấn luật)
- Quy mô sản xuất lớn (cần công nhân, nhân viên vận hành)
- Mở rộng thị trường (cần đội ngũ sales, marketing)
Ví dụ: Công ty F&B cần ít nhất đầu bếp, phục vụ; công ty logistics cần nhân viên giao nhận.
2.2. Trường Hợp Có Thể Tự Làm Hoặc Thuê Ngoài
Bạn không cần nhân viên chính thức nếu:
- Công ty dịch vụ cá nhân (freelancer, tư vấn độc lập)
- Kinh doanh online quy mô nhỏ (tự quản lý đơn hàng)
- Sử dụng công nghệ tự động hóa (website bán hàng tự động)
Ví dụ: Một công ty thiết kế website 1 người có thể thuê ngoài kế toán và hợp tác với cộng tác viên khi cần.
3. Lợi Ích Và Bất Lợi Khi Có/Không Có Nhân Viên
3.1. Lợi Ích Khi Không Thuê Nhân Viên
- Tiết kiệm chi phí (lương, bảo hiểm, phúc lợi)
- Linh hoạt trong quản lý
- Giảm rủi ro lao động (tranh chấp, nghỉ việc đột ngột)
3.2. Bất Lợi Khi Không Có Nhân Viên
- Quá tải công việc cho chủ doanh nghiệp
- Hạn chế khả năng mở rộng
- Khó chuyên môn hóa các mảng quan trọng
4. Giải Pháp Tối Ưu Cho Doanh Nghiệp Mới
4.1. Mô Hình Kết Hợp Linh Hoạt
- Thuê nhân viên part-time cho vị trí cần thiết
- Sử dụng dịch vụ thuê ngoài: kế toán, pháp lý, digital marketing
- Hợp tác với freelancer/cộng tác viên
4.2. Các Vị Trí Ưu Tiên Thuê Đầu Tiên
- Kế toán (hoặc thuê dịch vụ kế toán thuê ngoài)
- Nhân viên kinh doanh (nếu cần mở rộng khách hàng)
- Nhân viên kỹ thuật (nếu thuộc ngành đặc thù)
5. Thủ Tục Tuyển Dụng Khi Cần Thuê Nhân Viên
Nếu quyết định tuyển dụng, bạn cần:
- Đăng ký mã số thuế TNCN tại chi cục thuế
- Ký hợp đồng lao động theo quy định
- Đóng bảo hiểm xã hội cho nhân viên
- Khai thuế thu nhập cá nhân định kỳ
Lưu ý: Thủ tục này sẽ phức tạp hơn nếu bạn tự làm. Nên sử dụng dịch vụ thành lập công ty trọn gói để được hỗ trợ toàn diện.
Kết Luận: Có Nên Thuê Nhân Viên Khi Mới Mở Công Ty?
Câu trả lời phụ thuộc vào:
- Ngành nghề kinh doanh
- Quy mô và vốn đầu tư
- Khả năng quản lý của chủ doanh nghiệp
Lời khuyên:
✔ Startup nhỏ có thể bắt đầu với mô hình tinh gọn (tự làm + thuê ngoài)
✔ Doanh nghiệp sản xuất/dịch vụ nên tuyển nhân sự cốt lõi
✔ Luôn dự phòng ngân sách nhân sự khi mở rộng
Quan trọng nhất là đảm bảo đúng quy định pháp luật về lao động và thuế. Nếu cần tư vấn chuyên sâu về thủ tục thành lập doanh nghiệp và quản lý nhân sự, đừng ngần ngại liên hệ với các chuyên gia tại LawFirm.vn.